به گزارش روابط عمومی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر سید حامد موسوی پزشک و متخصص طب سنتی ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در بخش نخست شیر از دیدگاه طب ایرانی آورده است:

 

شیر یکی از قابل دسترس ترین و مهمترین مواد غذایی که خدای متعال برای انسان و سایر موجودات زنده ارزانی داشته است که فرآورده‌های متنوعی نیز به علت اینکه سه مولفه چربی، پنیری و آبی را دارد، از آن قابل دریافت هست. تفاوت در خواص و مزاج در شیرهای پستانداران نیز به علت همین تفاوت در اجزای شیر آنها محسوب می‌شود.

 

شیر گاو و شیر مادر برای نوزاد با توجه به اعتدال و تناسب همین مولفه‌ها از بهترین انواع شیر از نظر غذایی محسوب می‌شود. شاید یکی از دلایل اصرار بر استفاده از این انواع شیر از قدیم الایام به همین دلیل بوده است. سایر شیرها به علت متفاوت بودن اجزای آن از دیدگاه طب ایرانی بیشتر خواص دارویی پیدا می‌کند. شیر برای نوزادان و اطفال و سالمندان و افراد لاغر و همچنین افراد با مزاج خشک و سوداوی و افرادی که در معرض سموم مختلف از جمله مواد مخدر و یا مواد شیمیایی دارند به علت رطوبت بخشی و سم زدائی بیشترین بهره را از مصرف شیر می‌برند.

 

حکمای طب سنتی معتقد بودند علی رغم موارد فوق، باعث کاهش عوارض اخلاط گرم آزار دهنده در بدن می‌شود. در افرادی که مبتلا به ناباروری و ناتوانی جنسی هستند و یا افرادی که از بیماری های اعصاب و روان رنج می‌برند، شیر با توجه به اصلاح قلب و مغز و تقویت آنها می‌تواند در بهبود علائم آنها کمک کننده باشد. شیر توانایی تسریع در التیام زخمهای ریوی و گوارشی را دارا است. باتوجه به ادرار آوری و ملین و مسهل بودن آن در مقادیر بالاتر پاکسازی مجاری گوارشی و ادراری را نیز برعهده دارد. همچنین شیر در بهبودی رنگ پوست و رطوبت بخشی آن نافع است. از شیر می‌توان به صورت موضعی در برخی بیماری‌ها هم استفاده کرد.

 

باید دانسته شود که شیر را باید با سایر غذاها به خصوص سبزیجات، صیفی جات، میوه ها، گوشت، ماهی، تخم مرغ، غذاهای ترش و شور و نیز شیرهای مانده به علت ایجاد سوء هاضمه مصرف نشود. همچنین خوردن شیر در مواقعی که به تشخیص متخصص طب ایرانی صفرا در معده وجود دارد نیز مجاز نیست. در افرادی که سوء هاضمه، مزاج سرد و بیماری های بلغمی، درگیری اعصاب، ورم های بدن و همچنین خارش و جوشش های پوستی منع مصرف دارد. همچنین برای کاهش عوارض گوارشی باید مصرف شیر به صورت گرم با اضافه کردن عسل و یا شکر مصرف شود.