به گزارش روابط عمومی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، بهاره سادات یوسف‌ثانی، معاون آموزشی و عضو هیئت علمی این دانشکده در مطلبی علمی به موضوع نقش طب ایرانی در درمان و پیشگیری از آلزایمر آورده است:

 

زوال عقل یک سندرم بالینی به دلیل نقص شناختی گسترش یابنده مغز است. این بیماری موجب اختلال در عملکرد روزانه و کارکردهای اجتماعی و حرفه ای می‌شود. نقص شناختی شامل اختلال در حافظه و حداقل یکی دیگر از حوزه های شناختی مانند اختلال تکلم(Aphasia)، اختلال حرکتی و گفتاری(Apraxia)، ادراکپریشی(Agnosia) و یـا اختلال در عملکرد فرد است.

 

بیماری آلزایمر شایعترین علـت زوال عقل در سالمندان است، به طوریکه 70-60درصد از تمام مـوارد زوال عقل را شامل می شود. در چند تحقیقات نشان داده است که عوامل زیادی در آلزایمر دخالت دارند، اما تغییرات پاتولوژیک دقیقی که باعث ابتلا به این بیماری می شوند تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است. برخی مطالعات، تغییرات در پلاک های آمیلوئید خارج سلولی را یکی از عوامل ایجاد آلزایمر می دانند. استرساکسیداتیو، التهاب، دیستروفی سلول های عصبی و مرگ سیناپس از سایرعلل مرتبط با این بیماری شناخته می شوند.

 

در طب ایرانی که به طب اخالطی یا طب سینایی نیز معروف است، تشخیص بیماری ها براساس سنجش مزاج و شرایط کل بدن و ارگآن های مختلف انجام می شود. همچنین این طب به عنوان یک سیستم درمانی مکمل، دارای پتانسیل های درمانی در زمینه یا اختلالات ارگآن های مختلف از جمله مغز است. در منابع طب ایرانی به مفهوم ضعف و ناتوانی مغز در انجام کامل عملکردهایش اشاره و توصیه های مختلفی نیز در این زمینه ارائه شده است.

 

براساس مطالعات پیشین، بیماری نسیان در بخش بیماری های مغزی کتب طب ایرانی، از نظر نشانه ها شباهت زیادی با آنچه امروزه به عنوان آلزایمر شناخته شده است دارد. حکمای طب ایرانی برای پیشگیری و کاهش نشانه های این بیماری توصیه های بسیاری کرده اند.

 

باتوجه به گسترش استفاده از طب های مکمل از جمله گیاهان دارویی، بسیاری از بیماران به استفاده از این طب ها روی آورده اند. همچنین تحقیقات بر روی گیاهان دارویی پرکاربرد و ساخت دارو از آنها در مناطق مختلف دنیا در حال انجام است. در مطالعه ای که در دانشکده طب ایرانی دانشگاه ایران انجام شد، فراوانی گیاهان در فرمول های دارویی موجود در کتب دارویی طب سنتی برای بیماری نسیان بررسی شدند تا پرکاربردترین آنها برای مطالعات بالینی بیشتر معرفی شوند.

 

فلفل، دارچین، کندر و زعفران از جمله گیاهانی هستند که در کتب دارویی طب ایرانی در فرمول های دارویی برای درمان نسیان به کار رفته است. با وجود اینکه فلفل به عنوان دارویی پرکاربرد در درمان آلزایمر در طب ایرانی با بیشترین فراوانی در این مطالعه معرفی شده است اما ذکر این نکته ضروری است که این گیاه در فرمول دارویی و در ترکیب با گیاهان دیگر به کار رفته است که عوارض فلفل را کاهش می دهد. همچنین در برخی موارد اثر آن را بر روی ارگان مورد نظر افزایش می دهد.

 

بنابراین نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد موضوع ایمنی این داروهاست. برای اثبات دقیق ایمنی همه جانبه آنها به خصوص ترکیب گیاهان با یکدیگر، ضرورت دارد مطالعات وسیعی تر با متدولوژی علمی و با اصول پزشکی مبتنی بر شواهد انجام پذیرد.