دانشگاه علوم پزشکی ایران
Iran University of Medical Sciences

دانشکده طب ایرانی
  • معاونت آموزشی
  • گروه‌های آموزشی
  • پژوهش
  • اساتید
  • دانشجویان
  • کارکنان
  • روابط عمومی
  • فناوری اطلاعات
 

دانشکده طب ایرانی
عمارت پیرنیا

تاریخچه و اهداف عمارت پیرنیا

 | تاریخ ارسال: 1399/6/1 | 
عمارت مشیرالدوله، منزل حسن پیرنیا، در شماره ثبتی ۱۵۰ (در خیابان منوچهری تهران بین لاله‌زار و فردوسی) قرار دارد. این بنا در میانه  سده نوزدهم میلادی بنا شده‌است. این عمارت به شماره ۱۸۹۹ به عنوان اثر ملی در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده‌است. حسن پیرنیا ملقب به مشیرالدوله آثاری چون نخستین کتاب تاریخ ایران باستان، نخستین قانون مدون حقوق بین‌المللی به زبان فارسی و از همه مهم تر فرمان مشروطیت را در این خانه نبشته است.
سرنوشت این عمارت پس از مشیرالدوله
مجموعه منزل مسکونی مشیر الدوله شامل عمارت مسکونی و حیاطی فراخ می‌شد که سال‌ها پس از مرگ مشیرالدوله بخشی از این حیاط _ که اکنون در حد فاصل عمارت اصلی و خیایان منوچهری قرار دارد _ از عمارت اصلی تفکیک شد و به عنوان مطب پسر مشیر الدوله مورد استفاده قرار گرفت و بعدها هم از سوی وِرَثگان به فروش رسید و بنای اصلی وقف دولت ایران شد که هم‌اکنون به مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و طب مکمل اختصاص دارد. در اواخر سال ۱۳۸۵ و اوایل ۱۳۸۶ بحث درباره ساخت مجتمع تجاری‌ای ۴طبقه در حریم این عمارت بالا گرفت. گودبرداری برای ساخت و ساز این برج، مایه ترک‌خوردن بخشی از دیوار و سقف عمارت شد. همچنین، به‌گمان برخی از صاحب‌نظران بنای با ساخت این برج مسیر اصلی رفت‌وآمد به عمارت مسدود می‌شود، حال‌آنکه در گذشته علی‌رغم اینکه قسمتی از بنای اصلی، از آن جدا شده بود، اما جلو دید آن را نمی‌گرفت

بنای عمارت

این عمارت در دو طبقه و یک زیرزمین بنا شده و دارای حیاط فراخی می‌باشد. سفره‌خانه، چایخانه (شربت‌خانه)، کتابخانه قدیمی مرحوم مشیرالدوله، اتاق نشیمن مرحوم داوود پیرنیا، چند اتاق استراحت و یک انبار بزرگ، بخش‌های تشکیل‌دهنده این عمارت است. بخش چایخانه مزین به کاشی‌های خشتی بزرگی منقوش به شخصیت‌های اساطیری و تاریخی است که تنها قسمت کاشی‌کاری شده ساختمان به شمار می‌رود.
در این خانه بخش زیرزمین برای فصول گرم سال استفاده می‌شد. طبقه همکف و در شمال شرق آن، آشپزخانه و اقامتگاه خدمه قرار داشت. طبقه اول خانه مشیرالدوله مختص ساکنان خانه و طبقه دوم برای پذیرایی از مهمانان بوده است. دفتر کار مشیرالدوله نیز در سمت راست ساختمان و در طبقه نخست قرار داشت. این بخش اتاقی بود وسیع که در دو سمت آن قفسه‌های کتاب‌های مرجع وی را چیده بودند و میز کار وی در انتهای سمت شمالی اتاق بود. در این اتاق عکس‌هایی از میرزانصرالله خان مشیرالدوله (پدر حسن پیرنیا)، شخص حسن پیرنیا به همراه نمایندگان ایران در صحن مجمع ملل متفق (ژنو) بر دیوار و چندین عکس خانوادگی روی میز کار وی وجود داشت.
در طبقه دوم عمارت تالار بزرگی به مساحت ۸۰ متر و به قرینه فضای راه‌پله در بخش جنوبی قرار گرفته و در طرفین این تالار در شرق و غرب اتاق‌ها قرار دارند.در هر یک از اتاق‌ها و تالارهای خانه مشیرالدوله، شومینه‌های گچبری شده با فرنگی‌کاری زیبا که هرکدام شکل خاص خود را دارند، قابل مشاهده است.
از نکات جالب توجه در این عمارت وجود بالابر یا آسانسوری است که از زیرزمین و مَطبخ (آشپزخانه)، غذاها و نوشیدنی‌ها را به طبقات مختلف می‌رساند.
این خانه‌ از جنبه‌های گوناگون حائز اهمیت می‌باشد؛ حسن پیرنیا (مشیرالدوله) آثاری چون نخستین کتاب تاریخ ایران باستان، نخستین قانون مدون حقوق بین‌المللی به زبان فارسی و فرمان مشروطیت را در این خانه نگاشت. در بخش چایخانه این مجموعه از خوانندگان برنامه گلها تست صدا گرفته می‌شد.
سال‌ها پس از درگذشت مشیرالدوله، بخشی از حیاط، از عمارت اصلی تفکیک شد و به عنوان مطب پسر مشیرالدوله مورد استفاده قرار گرفت و بعدها توسط وُراث، به فروش رسید.
این خانه در سال ۱۳۵۰ خورشیدی تخلیه و متروک شد و سپس در سال ۱۳۵۸ خورشیدی توسط مهدی و ولی‌الله پیرنیا، به وزارت بهداشت و بیمارستان فرح پهلوی (شهید اکبرآبادی فعلی) واگذار اما اسناد آن به نام پژوهشگاه علوم انسانی ثبت شد.
مرمت و احیای این بنای ارزشمند توسط علی احمد قُنداقساز در اواسط دهه هشتاد شمسی به پایان رسید. و در حال حاضر این مجموعه به عنوان «مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل» به سرپرستی دکتر سیداشرف‌الدین گوشه‌گیر در حال فعالیت می‌باشد و به همین دلیل بازدید از آن در صورت تأیید وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی امکان‌پذیر می‌باشد.
هم‌اکنون ورودیِ خانه مشیرالدوله در قسمت جنوبی مجموعه قرار دارد.
مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل به عنوان اولین خاستگاه رسمی و قانونی طراحی، ساماندهی، تامین منابع علمی، آموزشی و پژوهشی طب سنتی کشور، فعالیت رسمی خود را از سال۱۳۸۰ تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی ایران آغاز نموده است. 
احیاء میراث عظیم و گرانقدر پزشکی دوران تمدن اسلامی در بنای تاریخی پیرنیا متعلق به میرزا حسن‌خان مشیرالدوله، نخست‌وزیر ایران در زمان قاجار شکل گرفت. این عمارت کهن در باغی به مساحت تقریبی ۲۵۰۰ متر مربع قرار دارد که پس از مرمت با همکاری سازمان میراث فرهنگی، با موافقت مقام معظم رهبری و به کوشش دکتر محمد مهدی اصفهانی به مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل واگذار گردید.این بنای تاریخی در تاریخ ۱۱/۵/۱۳۷۶ به شماره ۱۸۹۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مراسم افتتاحیه اولین دوره آموزشی طب سنتی مورخ ۷/۷/۱۳۸۶ و با حضور وزیر محترم بهداشت وقت در بنای مؤسسه برگزار گردید.
  • اهداف و چشم انداز ها
    ۱. توسعه آموزش علوم پزشکی پاسخگو، جامعه‌نگر، عادلانه و ادغام‌یافته در ارایه مراقبت‌های سلامت
    ۲. اجتماعی‌سازی سلامت در جهت مشارکت ساختارمند و فعال فرد، خانواده و جامعه و جلب مشارکت بین بخشی در تامین، حفظ و ارتقای سلامت
    ۳. توسعه ظرفیت مطالعات بزرگ ملی و منطقه‌ای، نوآوری در تولید علم نافع و تحقق مرجعیت علم
    ۴. توسعه کمی و کیفی تولید داخلی دارو و فرآورده های سلامت
    ۵. افزایش بهره‌وری منابع مالی، فیزیکی و انسانی و ارتقای فرهنگ سازمانی
 
گزیده فعالیت‌های موسسه با همکاری دانشکده طب سنتی:
  • احیاء و انتشار بیش از ۲۰۰۰ عنوان از رسائل و کتب طب سنتی و علوم وابسته و افزون بر ۵۰۰۰ کتاب و رساله در شکل دیژیتالی و توزیع و اهدای آنها به دانشگاه ها و کتابخانه‌های بزرگ سراسر کشور
  • تصحیح، ترجمه و چاپ ۲۸ عنوان کتاب انتشارات موسسه
  • فعالیت گروه‌های آموزشی- پژوهشی به ویژه گروه‌های طب سنتی (مصوب)، تاریخ علوم پزشکی (مصوب) و گیاهان دارویی و گروه‌های پژوهشی قلب و عروق طب سنتی، زنان و زایمان از منظر طب سنتی و حکمت و فلسفه طبیعی
  • تربیت ۵۷ متخصص طب سنتی در مقطع PHD از سال ۱۳۸۶
  • تربیت ۲۱ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد تاریخ علوم پزشکی از سال ۱۳۹۲
  • دریافت و بررسی بیش از ۲۷۰ طرح پژوهشی و چاپ بیش از ۱۴۰ عنوان مقاله فارسی و انگلیسی در مجلات معتبر داخلی و خارجی ISI  و PubMed  با نام موسسه از سال ۱۳۸۳
  • راهنمایی و مشاوره بیش از ۵۰ پایان‌نامه‌های دانشجویی مرتبط با طب و داروسازی سنتی
  • راه‌اندازی اولین آزمایشگاه تحقیقاتی- آموزشی داروسازی سنتی کشور در سال ۱۳۸۶
  • برگزاری بالغ بر ۸۰ کارگاه‌ و دوره‌های آموزشی در حوزه‌های وابسته به طب و داروسازس سنتی و طب مکمل  برای پزشکان و پیراپزشکان با یا بدون امتیاز بازآموزی
  • اخذ موافقت اصولی مجله "حفظ الصحه در طب سنتی" و انتشار سه شماره از سال ۱۳۹۲ و راه‌اندازی وب‌سایت فصلنامه (۱۳۹۴)
 
گرد آورنده : هدیه محمدی روابط عمومی دانشکده طب ایرانی
دفعات مشاهده: 1068 بار   |   دفعات چاپ: 104 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر
برای مشاهده کل مطالب بخش عمارت پیرنیا اینجا را کلیک کنید.

تهران، میدان حسن آباد، خیابان وحدت اسلامی، ضلع جنوبی
پارک شهر، ابتدای خیابان بهشت، پلاک 847،دانشکده طب ایرانی

پست الکترونیکی: stm@iums.ac.ir

شماره های تلفن گویا :

55639667 -021  و   55152191-021  و  55152192-021  و  55580388-021

کد پستی: 1114733311